pergola - BEGROEIDE boog in tuinen.

Volgens de van Dale is een pergola een begroeide boog in de tuin, al dan niet versierd met ruitertjes waarover de planten kunnen groeien en klimmen.

Hoe triest is dan ook de aanblik van een pergola die geheel kaal en verkleurd zijn dagen moet slijten zonder enige begroeiing, als een latwerk met als enig nut, een veilige toevlucht voor katten.

In een eerder stukje roemde ik al de prachtige pergola's met hoge plantenbakken waarin diverse klim/hangplanten als een gordijn naar beneden vallen.(schuttingtaal).  De wilde wingerd (Parthenocisus quinquefolia) is hier bij uitstek geschikt voor. Stel je voor een bloedrood gordijn in de herfst en een prachtige groene afscheiding in de zomer. In de winter en het voorjaar kunnen wij de kale snoeren ondersteunen met hedera en clematis. Uiteraard moeten die wel redelijk in bedwang worden gehouden om de wingerd niet te laten overwoekeren. Een beetje werk maar dan heb je ook wat. In de hal naar het busplatform aan de noordzijde van het Amsterdamse Centraal station hebben ze dit ook zo opgehangen.

Omdat water geven niet het makkelijkst is, kun je besluiten tot het aanleggen van een druppel systeem, maar ook voor de kleinere beurs zijn er mogelijkheden te over om hoog geplaatste bakken goed van water te voorzien.

De klassieke pergola, de staanders met één of twee balken met ruiters, is natuurlijk wat makkelijker in onderhoud, hoewel een regelmatige snoeibeurt hier noodzakelijk blijft. Een verjongingsbeurt zo eens in de twee drie jaar geeft de jonge aangroei wat meer de ruimte.






In de tuinen van Hestercombe Gardens in Somerset staat een prachtige berceau met geweldig begroeide pergola's die elk seizoen weer een spectaculaire aanblik en geur verspreiden. Wat dacht je van een pergola met sterjasmijn en een mooie rambler roos. Het sprookje van Doornroosje verbleekt erbij. Ook de kamperfoelie met een sterke passiebloem is een combinatie van geur en schoonheid. Uiteraard kan ook de hedera als begroeiing dienen, te bewonderen in de tuinen van slot Schönbrunn bij Wenen, beter bekend als het kasteel  van Sissi. De koelte die deze berceau verspreidt in de zomer is uitermate prettig en voor een strakke tuin misschien  te prefereren boven een al te weelderig begroeid latwerk.

 En laten wij vooral Giverny niet vergeten, de pergola's en rozenbogen die daar staan zijn een inspiratie voor iedere tuinder of schilder. De witte Wisteria is een sprookje en van de rambler rozen kun je alleen maar dromen.




















Dit jaar ben ik voorzichtig aan begonnen om de éénjarige klimmers de aandacht te geven die ze verdienen en dan loop je vanzelf tegen verbeter punten aan. De bloemen van de lathyrus moeten regelmatig worden weggeknipt om hem aan de bloei te houden, doe je dit niet dat stopt hij na de eerste paar bloemen al met knoppen vormen. Zet hem dus zo tegen een pilaar dat je er makkelijk bij kan. De Oost-indische kers kan ook prima omhoog worden geleid maar heeft wel begeleiding nodig. Dit jaar heb ik hem rond de zonnebloemen laten klimmen. Eenmaal boven zoekt hij zijn eigen weg. Ook de Ipomoea heeft een eerste hand nodig. Eenmaal aangeslagen heb je er geen omkijken meer naar en bloeit hij tot in de herfst.

Voorbeeld hele slechte pergola

Het belangrijkste is dat het belang van groen in en om de tuin moet worden benadrukt in een tijd dat men een pergola slechts neerzet omdat het nu eenmaal zo hoort, maar voor het gemak de begroeiing hierom vergeet omdat dat slechts werk en rommel genereerd. Een prachtig smeedijzeren rozenprieel wordt zonder de rozen een kooi waar je in vertoeft. (geloof mij, ik heb er echt zo eens een gezien, en de bewoners zater er ook nog trots in rond te kijken.
Zo heb je ook de houten partytenten met een afneembaar doek, zodat men de zon kan afschermen op warme dagen. Het houten frame is bedoeld als pergola, maar wordt als zodanig zelden gebruikt of er worden PLASTIC klimop planten aan gehangen. Daar lopen de rillingen toch van over je rug.

Dus het motto voor 2016: lange leve de pergola's. Wij gaan met de beplanting de lucht in.