Rozenweetjes

De meest bezongen en beschreven bloem is de roos. Tientallen boeken met honderden prachtige soorten en inspirerende namen zijn er verkrijgbaar. De roos als symbool van liefde en schoonheid. Heerlijk is het om een prachtige bos rozen te krijgen, maar nog fijner als de gulle gever ook alvast de doornen heeft verwijderd. Want hoe mooi en lieflijk de roos ook is, aan zijn doornen ontkom je niet en er hangt een gebruiksaanwijzing aan.

Zet je de roos in een te warme kamer dan blijft er weinig over voor poëzie en romantiek. Ook tocht en direct zonlicht haalt de fut eruit en de roos laat triest zijn kopje hangen. De vrolijkheid bij het zien van zo een bos rozen is ver te zoeken.

In de tuin heeft de roos ook zo zijn gebruiksaanwijzing. Hij verlangt in ieder geval een zonnige plaats met een goede vruchtbare en vochtdoorlatende grond. De roos gruwt van natte voeten. Gevoeligheid voor allerlei ziektes en ongedierte is vaak de reden dat de roos uit de tuin wordt geweerd. Een roos vol met luis of kale takken, omdat de roos weer eens last heeft van schimmel, is nu niet bepaald een ideaal plaatje voor in de tuin. Met echter een paar eenvoudige basis tips kunnen deze plagen worden verholpen of voorkomen.

Let ten eerste bij aankoop op de kwaliteit van de roos. Bij de tuincentra of de goede rozenkweker zijn vaak soorten te koop die redelijk resistent zijn voor de meeste schimmels. Deze soorten zijn vaak wel duurder maar in dit geval geldt de regel, dat goedkoop duurkoop is.

Koop de roos in het juiste seizoen. Het voorjaar en najaar zijn de beste tijd voor het planten van nieuwe rozen.

De roos staat graag op een plaats waar de wind vrij door de takken kan waaien.Vermeng de grond voor het aanplanten met compost of verteerde stalmest. Leg een laag mulch aan om de voet van de stam. Knip uitgebloeide bloemen altijd terug tot het eerste vijfblad.

Sproei rozen bij voorkeur ’s morgens.Geef je ’s avonds water, giet dan direct bij de stam en zorg dat de bladeren droog blijven. De temperatuursverschillen tussen dag en nacht maken de natte bladeren gevoelig voor schimmels. Krijgt de roos toch witte, bruine en zwarte vlekken op de bladeren of verkleuren de takken naar zwart, verwijder dan onmiddellijk het aangetaste blad. Behandel de plant bij ernstige aantasting in het voorjaar dan gelijk met een goed schimmelwerend middel.Verwijder alle aangetaste bladeren en takken, ook de bladeren die op de grond liggen en gooi ze in de vuilnisbak. Niet op de composthoop want dan woekeren de schimmels vrolijk verder. Geef een bloeiende roos regelmatig voeding. Rozenmest, bitterzout en koeienkorrels doen wonderen. Bij luizenplagen werkt een oplossing met 1 liter water, 10 gram groene zeep en 10cc spiritus meestal afdoende. Wel na 10 dagen herhalen. Ook bij aantasting door zg bladrollers helpt een flinke sproeibeurt, verwijder de gekrulde bladeren.

Omdat er zo vreselijk veel verschillende soorten rozen zijn is het erg moeilijk om vaste richtlijnen aan te geven, maar met deze basis regels moet het toch lukken om een paar mooie struiken of een goede klimroos in de tuin gezond te houden.

Mijn voorkeur gaat uit naar de zogenaamde Ramblerrozen. Deze rozen worden vaak over pergola’s en rozenbogen geleid. De rozen kunnen wel 12 meter worden. Ook geleidt in een oude boom, staat zo een gigantische roos in bloei, als een sprookje. Helaas heeft mijn tuin daarvoor niet het juiste formaat. Het is dus “ behelpen” met de klimroos New Dawn en de struikrozen van de Engelse rozenkweker David Austin.

Over het snoeien van rozen wordt moeilijker gedaan dan het eigenlijk is. Er zijn vaste snoeiregels voor de diverse soorten. De beste tijd om rozen te snoeien is, afhankelijk van de soort, november of maart. Rond die tijd zal ik hier nog wat tips, per soort, over geven. Eerst nog maar even genieten van de delicate geur en de schoonheid van mijn rozen.

Alarm voor de bijtjes

Dat het een prachtig voorjaar is, kunnen wij nu, op de drempel van de zomer wel met zekerheid zeggen. De rozen, seringen lelies, irissen, het doet er niet toe welke voorjaarsbloeier je noemt, het kan niet op. Alles staat er perfect bij. Toch is er iets goed fout in de natuur en de scherpe observeerder moet het ook zijn opgevallen. Wij missen namelijk een heleboel bijen. Nu al heb ik de buren horen klagen dat er bijna geen appels aan de boom komen, terwijl de boom toch volop in bloei heeft gestaan. Ook de pruimenboom geeft voortekenen van een armoedige oogst.

In het programma de “Wereld draait door” werd, vorig jaar, de alarmklok ook al geluid en werd onze nationale bioloog, Midas Dekkers, om raad gevraagd. Helaas, ook hij moest een antwoord schuldig blijven.

Wat is er nu precies aan de hand: Wereldwijd verdwijnen er hele bijenvolken of sterven massaal uit. De oorzaak is nog onbekend, hoewel er steeds meer geruchten komen dat de chemische onkruid- en ongedierte bestrijding hier een aardig aandeel in hebben. Mogelijk komt het door overmatig gebruik van mobieltjes waardoor de bijen gedesoriënteerd raken, straling, virussen, pesticiden? Joost mag het weten. Adequate maatregelen worden dus ook nog niet genomen. Ondertussen wordt de situatie voor de natuur er natuurlijk niet beter op. Je voelt je een roepende in de woestijn, je wilt graag iets doen, maar je weet niet wat.

Om toch het idee te hebben iets voor ons nijver volk te doen, wil ik bij deze dus een paar tips geven om zoveel mogelijk bijen te beschermen en zoveel mogelijk naar de tuin te lokken, om zo een steentje bij te dragen om de natuur in stand te houden.Het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen om insectenplagen en schimmels te bestrijden is natuurlijk taboe. Gebruik in plaats hiervan zachte zeepoplossingen of spuit luizen af met water. Verwijder bij schimmels de aangetaste delen. Als het echt niet anders kan sproei dan met een milieuvriendelijk middel en na zonsondergang als (die paar) bijen hun korf hebben gevonden.

Verzamel zoveel mogelijk planten die voor bijen aantrekkelijk zijn in de tuin. Heb je een tuin met uitsluitend tegels, zet dan een paar bakken met bijenlokkers in een kaal hoekje.Struiken die aantrekkelijk zijn voor bijen: Vlier, Spirea, Jasmijn, Sering, Buddlea (Vlinderstruik) en de Viburnum.

Planten die bijen lokken zijn o.a:. Koninginnekruid (Eupatorium), Korenbloem (Centaurea), Sedum, Salvia en Tijmsoorten, Lavendel, Lavatera, Allium, Alyssum, Campanulasoorten, Stokroos, Koriander.

Stuk voor stuk prachtige struiken en planten en in iedere tuinstijl te plaatsen.

Voor mensen die bang zijn voor bijen de geruststelling: de bij steekt alleen als hij zich aangevallen voelt. Wespen kunnen lastig zijn, bijen zijn alleen geïnteresseerd in bloemen en honing. Dit ook ter geruststelling van mijn glazenwasser die vorig jaar mijn ramen niet wilde lappen omdat er, toen nog, teveel bijen in de Hibiscus, die naast het raam staat, zoemden. Ik hoop dat hij het dit jaar weer niet aandurft, dan gaat het tenminste goed met de bijen.

kleurenpalet van de mei tuin

April heeft zich, ondanks de koude nachten toch wel van zijn beste kant laten zien. Hoewel het ’s nachts toch nog flink koud was, hebben de voorjaarsstruiken alles uit de kast gehaald en ondanks de droogte toch een enorme bloesempracht laten zien. Zo explodeerde de Magnolia bijna letterlijk van de bloesem nadat ik eind maart, toch wat bezorgd was over de te verwachte bloei. De behoorlijk warme dagen van april, zorgden er ook voor dat de Rhododendrons niet wilden achter blijven in het kleuren palet. Het donkerpaars van de Sering, fuchsia rose van de Magnolia, het knetter rood van de Rhododendrons en de zachte blauwe waas van de Blauwe regen. Het is een waar kleur spektakel en een lust voor het oog.

De Camellia heeft het beste alweer gehad. Veel vragen kreeg ik over de bloemen die na ontluiking snel naar bruin verkleurden en de slechte kwaliteit van het groen. Helaas, is dit de oorzaak van de kou ’s nachts, en de vervolgens te hoge temperatuur overdag. Als de Camellia meer in de beschutting staat kan dit enigszins worden voorkomen maar de Camellia blijft een kwetsbare tuinplant, vooral in wintermaanden. De vette klei is ook geen ideale grond, het is nu eenmaal een zuurminnende struik. Een Camellia kan in de vette Purmerendse klei dus het best in een pot worden ingegraven, en ieder jaar worden vertroeteld met afgevallen bladeren en nieuwe zure grond. Ook voor de Rhododendrons zijn dit de beste omstandigheden. Mijn Rhododendrons staan al een tiental jaar in potten ingegraven en belonen deze behandeling met een jaarlijks terugkerende bloemen pracht. Uiteraard moet wel voor een goede afwatering worden gezorgd, want aan natte voeten heeft iedere struik een hekel. Na de bloei snoei ik de uitgebloeide bloemen eruit tot op een gezond nieuw knoppenpaar. De sierwaarde voor de rest van het jaar is niet zo heel erg groot, maar dat wordt goedgemaakt door de enorme bloemen gift in het voorjaar.